Πόσο κοστίζει φέτος η θέρμανση – Επιστρέφει ο εφιάλτης της αιθαλομίχλης

Επανέρχονται τα σενάρια υψηλής συγκέντρωσης σωματιδίων τοξικής αιθαλομίχλης στους αιθέρες των μεγαλουπόλεων και αυτόν τον χειμώνα, καθώς χιλιάδες νοικοκυριά καταφεύγουν ολοένα και περισσότερο στις παραδοσιακές και ταυτόχρονα βλαβερές για τη δημόσια υγεία καύσεις ξύλων.

Στο «κόκκινο» βρίσκονται ήδη περιοχές της βόρειας Ελλάδας, με περιβαλλοντικές οργανώσεις και ιατρικούς συλλόγους να κρούουν τον «κώδωνα του κινδύνου» για την ανεξέλεγκτη κατάσταση που παρατηρείται στην αυγή του φετινού χειμώνα.

Τα πρώτα κρούσματα αιθαλομίχλης παρατηρήθηκαν ήδη στο κέντρο των Σερρών, ενώ στα τέσσερα χρόνια αύξησης της σωματιδιακής ρύπανσης αντιδρούν και το ΤΕΕ Μαγνησίας, ο Ιατρικός Σύλλογος Μαγνησίας, ο Δικηγορικός Σύλλογος Βόλου και η Περιβαλλοντική Πρωτοβουλία Μαγνησίας, επισημαίνοντας πως όσο βαθαίνει η οικονομική κρίση στη χώρα μας, όλο και περισσότεροι πολίτες στρέφονται στη χρήση στερεών καυσίμων (ξύλο, πέλετς) για να καλύψουν ανάγκες θέρμανσης.

«Η ζήτηση σε καυσόξυλα παραμένει σταθερή και φέτος παρά την πτώση της τιμής του πετρελαίου» όπως επισημαίνουν στην «Η» έμποροι καυσόξυλων, ενώ την ίδια στιγμή μεγάλη μερίδα από τους 600 χιλιάδες περυσινούς δικαιούχους που χάνουν φέτος το επίδομα θέρμανσης αναμένεται να στραφούν και πάλι σε εναλλακτικές και οικονομικότερες λύσεις.

Οι περίπου 500 χιλιάδες δικαιούχοι επιδόματος θέρμανσης θα μπορούν να προμηθευτούν φέτος πετρέλαιο θέρμανσης με τιμή χαμηλότερη ακόμα και από τα 60 λεπτά το λίτρο, με την επιδότηση για τη φετινή σεζόν να «κλειδώνει» στα 25 λεπτά το λίτρο.

Ωστόσο, σε μείζον ζήτημα αναδεικνύονται οι προθέσεις του υπουργείου Οικονομικών, καθώς λόγω ταμειακών δυσκολιών εξετάζει το ενδεχόμενο να «κόψει» τις προκαταβολές και να χορηγείται η επιδότηση μόνο μετά τη δαπάνη, δυσκολεύοντας έτσι τα φτωχά νοικοκυριά.

Την ίδια στιγμή, παραμένει ακόμα άγνωστο πότε θα πληρωθεί η τελευταία δόση του περυσινού επιδόματος, ύψους 45 εκατ. ευρώ σε εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους.

Η εισήγηση η οποία έχει δεχθεί από υπηρεσιακά στελέχη ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών αφορά μείωση του εισοδηματικού κριτηρίου για τον άγαμο από τις 30.000 ευρώ πέρυσι στην περιοχή των 12.000 ευρώ -15.000 ευρώ και για τον έγγαμο από τις 40.000 ευρώ κοντά στις 20.000 ευρώ. Η προσαύξηση για κάθε παιδί θα κυμαίνεται από 2.000 έως 3.000 ευρώ.

Στο περιουσιακό κριτήριο, η αξία της ακίνητης περιουσίας αναμένεται να μειωθεί δραστικά σε σχέση με πέρυσι (300.000 ευρώ για έγγαμους και μονογονεϊκές οικογένειες), ενώ θα υπάρξουν και διαφοροποιήσεις σε σχέση με τα λίτρα για τα οποία θα παρέχεται επιδότηση στους δικαιούχους, ανάλογα με τη γεωγραφική ζώνη.

Καυσόξυλα

Η «χρηματιστηριακή» αξία του κυβικού ξύλων θέρμανσης παραμένει ακόμη στα περυσινά περίπου επίπεδα και διαμορφώνεται ανάλογα με την ποιότητα και τη διάθεση του σε «στοιβαχτό» ή «χύδην».

Ενδεικτικά, στην περιοχή του Χαλανδρίου το κυβικό (χύδην) ελιάς ? πουρνάρι ανέρχεται στα 115 ευρώ, στα 110 ευρώ η οξιά και το πεύκο και 115 ευρώ το κυβικό στα ανάμεικτα, ενώ όσοι επιλέξουν «στοιβαχτό» κυβικό θα πρέπει να πληρώσουν 10-20 ευρώ περισσότερα.

Η αντιστοιχία του όγκου των καυσόξυλων σε βάρος διαφέρει ανάλογα με το είδος του ξύλου (ελιά, οξιά, δρυς, πεύκο, ανάμεικτα) και ανάλογα με τον αν τα ξύλα είναι τακτικά τοποθετημένα με μία σειρά το ένα πάνω στο άλλο (στοιβαγμένα) ή είναι πρόχειρα βαλμένα μέσα σε ένα πλαίσιο (χύδην). Οι περιπτώσεις τιμολόγησης και διάθεσης των καυσοξύλων λιανικώς είναι μόνο δύο:

Χωρικό κυβικό μέτρο χύδην (χωρικό Μ³ ή χ.κ.μ. χύδην) νοείται ο όγκος του κυβικού μέτρου που καταλαμβάνεται από χύδην καυσόξυλα, συμπεριλαμβανομένων των ενδιάμεσων κενών αέρα που δεν είναι στοιβαγμένα.Χωρικό κυβικό μέτρο στοιβαχτού (χωρικό Μ³ ή χ.κ.μ. στοιβαχτού) νοείται ο όγκος του κυβικού μέτρου που καταλαμβάνεται από ταχτικά στοιβαγμένα καυσόξυλα, συμπεριλαμβανομένων των ενδιάμεσων κενών αέρα.

Ο όγκος των καυσόξυλων υπολογίζεται αν πολλαπλασιαστούν οι τρεις διαστάσεις (μήκος, πλάτος, ύψος) της στοίβας που έχει σχηματιστεί ή του πλαισίου μέσα στο οποίο είναι τοποθετημένα.

Επισημαίνεται ότι για να υπολογιστεί ο όγκος των καυσόξυλων που δεν είναι στοιβαγμένα (χύδην) πρέπει υποχρεωτικά να τοποθετηθούν πρόχειρα σε ένα πλαίσιο και να μετρηθεί ο όγκος του πλαισίου.

Το κόστος της αιθαλομίχλης

Την ανησυχία τους για τους ρύπους που προκύπτουν από την καύση ξύλων και βιομάζας με σκοπό τη θέρμανση εκφράζουν τα τελευταία χρόνια οι ειδικοί, αφού, σύμφωνα με έρευνες, όχι μόνο επιβαρύνουν το περιβάλλον, αλλά έχουν πολύ σοβαρές επιπτώσεις και στην υγεία μας.

Οι υπερβάσεις ξεκίνησαν πέρυσι από τα μέσα Νοεμβρίου, με τα πρώτα ίχνη νέφους να εμφανίζονται στην περιοχή του Θησείου στις 17, 18, 29 και 30 Νοεμβρίου.

Η κατάσταση ήταν κάπως καλύτερη το 2013 και 2012, καθώς το νέφος της αιθαλομίχλης έκανε την εμφάνισή του από τα μέσα Δεκεμβρίου και μετά.

Οι μέσες ημερήσιες τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων ΡΜ 10 στο Θησείο κυμάνθηκαν κοντά ή και παραπάνω από το όριο των 50 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα.

Τις βραδινές ώρες οι τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων αυξήθηκαν στα 100-140 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα.

Προ μηνών, οι ερευνητές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπολόγισαν τα αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας και νοσηρότητας του πληθυσμού εξαιτίας της ανεξέλεγκτης καύσης ξύλου τους δύο τελευταίους χειμώνες, προσδιορίζοντας το κόστος από την επιβάρυνση της δημόσιας υγείας και το συνέδεσαν με το παράλογο μέτρο της υπερφορολόγησης του πετρελαίου θέρμανσης.

Όπως προέκυψε από την επιστημονική μελέτη του εργαστηρίου περιβαλλοντικής μηχανικής στο ΑΠΘ και του Εθνικού Κέντρου Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, τα χρόνια της κρίσης καταγράφονταν επιπλέον 200 θάνατοι ετησίως, αριθμός που μεταφράζεται σε 3.450 χαμένα χρόνια ζωής και κόστος 200-250 ευρώ.

Επιπλέον, εκτός από την αυξημένη θνησιμότητα, οι ερευνητές εντόπισαν και μεγαλύτερα ποσοστά νοσηρότητας: περισσότερα περιστατικά βρογχίτιδας, καθώς και αύξηση των εισαγωγών στα νοσοκομεία με καρδιαγγειακά και αναπνευστικά προβλήματα.

Όσο για τη λύση που θα μπορούσε να δοθεί, στο συγκεκριμένο θέμα, οι ερευνητές ανέλυσαν ορισμένα εναλλακτικά σενάρια και κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι αναλόγως τα μέτρα που θα ληφθούν, προκύπτουν σημαντικά οφέλη για τη δημόσια υγεία και οικονομία.

Για παράδειγμα, στην περίπτωση περιορισμού της αλόγιστης χρήσης βιομάζας για οικιακή θέρμανση, το κέρδος θα μπορούσε να φτάσει τα 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ από τον περιορισμό της θνησιμότητας και τα 130 εκατομμύρια ευρώ από την αποφυγή ασθενειών.

Επίδομα Θέρμανσης

Στα εισοδηματικά κριτήρια προβλέπεται:

Για τους άγαμους ατομικό εισόδημα έως 12.000 ευρώ (από 30.000 ευρώ πέρυσι)Για τους έγγαμους εισόδημα έως 20.000 ευρώ με προσαύξηση 2.000 ευρώ για κάθε παιδί καιΓια τις μονογονεϊκές οικογένειες εισόδημα ως 22.000 ευρώ (με προσαύξηση 2.000 ευρώ για κάθε παιδί, μετά το πρώτο).

Η ακίνητη περιουσία του δικαιούχου δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 100.000 ευρώ για τον άγαμο (από 200.000 ευρώ πέρυσι) και τα 200.000 ευρώ για τον έγγαμο.

Διάθεση Πετρελαίου

Τι πρέπει να γνωρίζει ο καταναλωτής:

Θα πρέπει να γνωρίζει ακριβώς τις διαστάσεις της δεξαμενής ώστε να γίνεται σωστός υπολογισμός του όγκου του καυσίμου ανά εκατοστό ύψους της δεξαμενής.

Για την αποφυγή προστριβών η παράδοση πρέπει να γίνεται παρουσία του παραλήπτη, ο οποίος θα κάνει προμέτρηση, όσο και επιμέτρηση, με το μέτρο να τοποθετείται κατακόρυφα μέσα στην δεξαμενή, στο ίδιο περίπου σημείο.

Η τιμή του πετρελαίου διαμορφώνεται ελεύθερα από πρατήριο σε πρατήριο και είναι συνάρτηση των διεθνών τιμών και των τιμών των διυλιστηρίων. Συνεπώς απαιτείται έρευνα αγοράς για καλύτερη τιμή.

Πριν τεθεί σε λειτουργία ο καυστήρας θα πρέπει να καθαριστεί και να ρυθμιστεί ώστε να είναι πιο αποδοτικός και λιγότερο ρυπογόνος. Επίσης απαιτείται εξαερισμός σε όλα τα σώματα για καλύτερη απόδοση.