Εγγύηση Ενοικίου: Πότε Δεν Επιστρέφεται και Τι Ισχύει
Η εγγύηση ενοικίου είναι ένα από τα πιο σημαντικά σημεία κατά τη μίσθωση ακινήτου, καθώς διασφαλίζει τα δικαιώματα τόσο του ιδιοκτήτη όσο και του ενοικιαστή. Ωστόσο, συχνά προκύπτουν διαφωνίες σχετικά με την επιστροφή της, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε εντάσεις. Στο άρθρο αυτό, θα εξετάσουμε ποιες είναι οι περιπτώσεις στις οποίες η εγγύηση δεν επιστρέφεται, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους οι δύο πλευρές μπορούν να αποφύγουν τις διαφωνίες.
Τι είναι η εγγύηση ενοικίου;
Η εγγύηση ενοικίου είναι ένα χρηματικό ποσό που καταβάλλεται από τον ενοικιαστή στον ιδιοκτήτη κατά την υπογραφή της σύμβασης μίσθωσης. Η χρήση της εγγύησης εξυπηρετεί δύο βασικούς σκοπούς:
- Προστασία του ιδιοκτήτη: Διασφαλίζει ότι ο ενοικιαστής θα τηρήσει τους όρους της σύμβασης και θα καλύψει τυχόν εκκρεμότητες κατά τη λήξη της μίσθωσης.
- Εξασφάλιση υποχρεώσεων: Καλύπτει οφειλές όπως απλήρωτα μισθώματα, λογαριασμούς κοινής ωφέλειας και έξοδα αποκατάστασης ζημιών.
Η εγγύηση συνήθως αντιστοιχεί σε ένα έως δύο μηνιαία μισθώματα, ανάλογα με τη συμφωνία των μερών. Στην Ελλάδα, παρότι η εγγύηση ενοικίου είναι συνηθισμένη πρακτική, δεν προβλέπεται υποχρεωτικά από τον νόμο αλλά καθορίζεται ελεύθερα με βάση τη σύμβαση.
Πότε δεν επιστρέφεται η εγγύηση ενοικίου;
Η μη επιστροφή της εγγύησης μπορεί να δικαιολογηθεί μόνο στις ακόλουθες περιπτώσεις, οι οποίες πρέπει να τεκμηριώνονται από τον ιδιοκτήτη:
Ανεξόφλητα μισθώματα
Αν ο ενοικιαστής έχει αφήσει απλήρωτα ενοίκια, ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να καλύψει τις οφειλές από το ποσό της εγγύησης. Είναι σημαντικό, ωστόσο, να υπάρχει αναλυτική καταγραφή των οφειλών.
Παράδειγμα: Ο ενοικιαστής οφείλει δύο μισθώματα κατά τη λήξη της μίσθωσης. Ο ιδιοκτήτης μπορεί να παρακρατήσει την εγγύηση για την εξόφληση αυτών.
Απλήρωτοι λογαριασμοί κοινής ωφέλειας
Σε πολλές μισθώσεις, ο ενοικιαστής είναι υπεύθυνος για την πληρωμή λογαριασμών όπως ρεύμα, νερό, φυσικό αέριο ή κοινόχρηστα. Αν αυτοί οι λογαριασμοί δεν έχουν εξοφληθεί, το ποσό της εγγύησης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη τους.
Παράδειγμα: Κατά την αποχώρηση του ενοικιαστή, υπάρχει ανεξόφλητος λογαριασμός ρεύματος ύψους 200 ευρώ. Ο ιδιοκτήτης μπορεί να παρακρατήσει μέρος της εγγύησης για την εξόφληση.
Ζημιές πέραν της φυσιολογικής φθοράς
Οποιαδήποτε φθορά θεωρείται πέραν της φυσιολογικής χρήσης μπορεί να καλυφθεί από την εγγύηση. Σε αυτή την περίπτωση, ο ιδιοκτήτης πρέπει να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία, όπως φωτογραφίες ή εκθέσεις αποκατάστασης.
Παραδείγματα ζημιών: Κατεστραμμένα έπιπλα, σπασμένα παράθυρα, χαλασμένες συσκευές ή υγρασίες λόγω κακής χρήσης.
Φυσιολογική φθορά: Ήπια ξεθώριασμα χρωμάτων, γρατζουνιές σε δάπεδο ή μικροφθορές στους τοίχους.
Παραβίαση όρων συμβολαίου
Σε περιπτώσεις όπου ο ενοικιαστής παραβιάζει βασικούς όρους της σύμβασης, η εγγύηση μπορεί να παρακρατηθεί ως αποζημίωση.
Παραδείγματα: Παράνομη υπομίσθωση, διατήρηση κατοικιδίων όπου απαγορεύεται ή χρήση του ακινήτου για επαγγελματικούς σκοπούς.
Κακή καθαριότητα κατά την αποχώρηση
Αν το ακίνητο παραδοθεί σε εξαιρετικά κακή κατάσταση καθαριότητας, ο ιδιοκτήτης μπορεί να παρακρατήσει την εγγύηση για να καλύψει το κόστος καθαρισμού.
Παράδειγμα: Ακίνητο με έντονες μυρωδιές, σκουπίδια ή σοβαρές ακαθαρσίες.
Τι ορίζει η νομολογία;
Η νομολογία σχετικά με την εγγύηση ενοικίου στην Ελλάδα βασίζεται στις αρχές της καλής πίστης, των συναλλακτικών ηθών και της ελευθερίας των συμβάσεων, όπως αυτές καθορίζονται από τον Αστικό Κώδικα (άρθρα 173, 200, 288 και 361 ΑΚ). Γενικά, ισχύουν τα εξής:
Η εγγύηση είναι επιστρεπτέα:
Το ποσό της εγγύησης επιστρέφεται στον μισθωτή μετά τη λήξη της μίσθωσης, εφόσον δεν υπάρχουν ανεξόφλητες οφειλές, ζημιές ή άλλες εκκρεμότητες.
Η μη επιστροφή της χωρίς αιτιολογία κρίνεται καταχρηστική.
Χρήση της εγγύησης για κάλυψη εκκρεμοτήτων:
Το ποσό της εγγύησης μπορεί να καταλογιστεί σε απλήρωτα μισθώματα, λογαριασμούς ή ζημιές, εφόσον αυτά αποδεικνύονται.
Σαφήνεια όρων στη σύμβαση:
Η σύμβαση μίσθωσης πρέπει να αναφέρει ξεκάθαρα τη χρήση της εγγύησης, ώστε να αποφεύγονται παρερμηνείες.
Συμβουλές για ενοικιαστές
Για να διασφαλίσετε την επιστροφή της εγγύησης, ακολουθήστε τα εξής βήματα:
- Ελέγξτε τη σύμβαση: Διαβάστε προσεκτικά τους όρους σχετικά με την εγγύηση.
- Φωτογραφική τεκμηρίωση: Τραβήξτε φωτογραφίες του ακινήτου κατά την παραλαβή και την παράδοση του.
- Εξοφλήστε όλες τις υποχρεώσεις: Διασφαλίστε ότι δεν υπάρχουν απλήρωτοι λογαριασμοί ή ενοίκια.
- Ενημερώστε τον ιδιοκτήτη για ζημιές: Αν προκύψουν ζημιές κατά τη διάρκεια της μίσθωσης, ενημερώστε άμεσα τον ιδιοκτήτη.
Συμβουλές για ιδιοκτήτες
Οι ιδιοκτήτες μπορούν να αποφύγουν διαφωνίες σχετικά με την εγγύηση, τηρώντας τις παρακάτω πρακτικές:
- Καταγράψτε την κατάσταση του ακινήτου: Δημιουργήστε λεπτομερές πρωτόκολλο παράδοσης-παραλαβής.
- Εξηγήστε τους όρους εγγύησης: Καθορίστε με σαφήνεια στη σύμβαση τους λόγους παρακράτησης της εγγύησης.
- Κρατήστε αποδεικτικά στοιχεία: Συγκεντρώστε αποδείξεις για ζημιές ή οφειλές πριν παρακρατήσετε την εγγύηση.
Τι να κάνετε αν προκύψει διαφωνία;
Αν προκύψει διαφωνία σχετικά με την επιστροφή της εγγύησης, οι ενοικιαστές μπορούν να απευθυνθούν:
- Σε δικηγόρο: Για να διεκδικήσουν νομικά το ποσό της εγγύησης.
- Στον Συνήγορο του Πολίτη: Σε περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητη διαμεσολάβηση.
Οι ιδιοκτήτες, από την άλλη πλευρά, πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να αποδείξουν τους λόγους μη επιστροφής της εγγύησης, προσκομίζοντας στοιχεία ενώπιον των αρχών.
Συμπέρασμα
Η εγγύηση ενοικίου είναι ένας σημαντικός μηχανισμός που προστατεύει τόσο τον ιδιοκτήτη όσο και τον ενοικιαστή. Ωστόσο, η χρήση της πρέπει να βασίζεται σε διαφάνεια, καλές πρακτικές και σαφείς όρους που αποφεύγουν τις παρερμηνείες. Για την αποφυγή διαφωνιών, η καλή επικοινωνία μεταξύ των δύο μερών και η σαφής καταγραφή των συμφωνηθέντων είναι κρίσιμες.
Αν αντιμετωπίζετε διαφωνίες σχετικά με την εγγύηση ενοικίου ή χρειάζεστε εξειδικευμένη νομική καθοδήγηση, επικοινωνήστε με τη ΔΙΑΚ Αθήνα. Η έμπειρη ομάδα μας μπορεί να σας παρέχει αξιόπιστες λύσεις και υποστήριξη για κάθε ζήτημα μίσθωσης ακινήτου.
Δείτε ακόμα:
Απλήρωτα ενοίκια: Συμβουλές και νομικές λύσεις για ιδιοκτήτες
Πότε παραγράφονται τα κοινόχρηστα;
Ακίνητα: Τα 8 πιστοποιητικά που υποχρεούστε να έχετε και ίσως δεν το ξέρετε